ماه رجب را قدر بدانیم

ماه رجب 3

روایات و احادیثی که اهل بیت علیهم‌السلام به ویژه پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم در فضیلت ماه رجب فرمودند.

به گزارش روابط عمومی و بین‌الملل، ماه رجب، هفتمین ماه قمری از جمله ماه‌های بسیار پر فضیلت در اسلام است که اهل بیت علیهم‌السلام به ویژه پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم بر انجام اعمال عبادی در این ماه بسیار تأکید کرده‌اند و ما می‌توانیم از لحظه لحظه این ماه استفاده کرده و بهره‌مند شویم.

پيامبر گرامی اسلام صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم فرمودند: «إنَّ اللّهَ تَعالی نَصَبَ فِي السَّماءِ السّابِعَةِ مَلَكا يُقالُ لَهُ: الدّاعي، فَإِذا دَخَلَ شَهرُ رَجَبٍ يُنادي ذلِكَ المَلَكُ كُلَّ لَيلَةٍ مِنهُ إلَی الصَّباحِ: طوبی لِلذّاكِرينَ! طوبی لِلطّائِعينَ.

ويَقولُ اللّهُ تَعالی: أنا جَليسُ مَن جالَسَني، ومُطيعُ مَن أطاعَني، وغافِرُ مَنِ استَغفَرَني، الشَّهرُ شَهري، وَالعَبدُ عَبدي، وَالرَّحمَةُ رَحمَتي، فَمَن دَعاني في هذَا الشَّهرِ أجَبتُهُ، ومَن سَأَلَني أعطَيتُهُ، ومَنِ استَهداني هَدَيتُهُ، وجَعَلتُ هذَا الشَّهرَ حَبلاً بَيني وبَينَ عِبادي؛ فَمَنِ اعتَصَمَ بِهِ وَصَلَ إلَيَ» (۱)؛

خداوند متعال، در آسمان هفتم، فرشته ای گماشته است كه به آن، «داعی» می‌گويند و چون ماه رجب فرا رسد، آن فرشته، هر شبِ آن ماه را تا صبح، ندا می‌دهد: «خوشا بر ذاكران، خوشا بر طاعت‌كنندگان.

 خداوند متعال نيز می‌فرمايد: «من، همنشين كسی هستم كه با من، همنشين باشد و مطيع كسی هستم كه اطاعتم كند و آمرزنده كسی هستم كه از من، آمرزش بخواهد. ماه، ماه من است و بنده، بنده من و رحمت، رحمت من. هر كه مرا در اين ماه بخوانَد، پاسخش می‌گويم و هر كه از من [چيزی ]بخواهد، عطايش می‌كنم و هر كه از من هدايت جويد، راه نمايش باشم. اين ماه را رشته ای بين خودم و بندگانم قرار داده‌ام. هر كس به اين رشته (ريسمان) چنگ زند، به من می‌رسد».

(ا) الإقبال: ج ۳ ص ۱۷۴، بحار الأنوار: ج ۹۸ ص ۳۷۷ ح ۱.

نام کتاب: حكمت نامه پيامبر اعظم صلَّي الله عليه و آله و سلّم ۶ - جلد ۶ صفحه: ۳۰۲.

پيامبر خدا صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم همچنین در حدیثی فرمودند: «إنَّ اللّهَ ـ تَبارَكَ وتَعالَی ـ اختارَ مِن كُلِّ شَيءٍ أربَعَةً: اِختارَ مِنَ المَلائِكَةِ جَبرَئيلَ وميكائيلَ وإسرافيلَ ومَلَكَ المَوتِ عليهم السلام.  وَاختارَ مِنَ الأَنبِياءِ أربَعَةً لِلسَّيفِ: إبراهيمُ وداودُ وموسی وأنَا.  وَاختارَ مِنَ البُيوتاتِ أربَعَةً، فَقالَ: «إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَی ءَادَمَ وَنُوحًا وَءَالَ إِبْرَ هِيمَ وَءَالَ عِمْرَ نَ عَلَی الْعَــلَمِينَ.  وَاختارَ مِنَ البُلدانِ أربَعَةً، فَقالَ عز و جل: «وَ التِّينِ وَ الزَّيْتُونِ * وَ طُورِ سِينِينَ * وَ هَـذَا الْبَلَدِ الْأَمِينِ (۱)»، فَالتّينُ المَدينَةُ، وَالزَّيتونُ بَيتُ المَقدِسِ، وطورُ سينينَ الكوفَةُ، وهذَا البَلَدُ الأَمينُ مَكَّةُ.  وَاختارَ مِنَ النِّساءِ أربَعا: مَريَمُ وآسِيَةُ وخديجَةُ وفاطِمَةُ.  وَاختارَ مِنَ الحَجِّ أربَعَةً: الثَّجُّ وَالعَجُّ وَالإِحرامُ وَالطَّوافُ، فَأَمَّا الثَّجُّ فَالنَّحرُ، وَالعَجُّ ضَجيجُ النّاسِ بِالتَّلبِيَةِ.  وَاختارَ مِنَ الأَشهُرِ أربَعَةً: رَجَبٌ وشَوّالٌ وذُو القَعدَةِ وذُو الحِجَّةِ.  وَاختارَ مِنَ الأَيّامِ أربَعَةً: يَومُ الجُمُعَةِ ويَومُ التَّروِيَةِ ويَومُ عَرَفَةَ ويَومُ النَّحرِ (۲)؛

خداوند متعال، از ميان هر چيزی، چهار [ نمونه] را برگزيد: از ميان فرشتگان، جبرئيل و ميكائيل و اسرافيل و عزرائيل عليهم السلام را برگزيد. و از ميان پيامبران، چهار نفر را برای شمشير و جهاد برگزيد: ابراهيم و داوود و موسی و من. و از ميان خاندان‌ها، چهار خاندان را برگزيد و فرمود: «خداوند، آدم و نوح و خاندان ابراهيم و خاندان عمران را بر جهانيان برگزيد». و از ميان شهرها، چهار شهر را برگزيد و فرمود: «سوگند به انجير و زيتون *و طور سينا* و اين شهر امن». «انجير»، مدينه است. «زيتون»، بيت المقدس است. «طور سينا»، كوفه است (۱) و «اين شهر امن»، مكّه است. و از ميان زنان، چهار بانو را برگزيد: مريم، آسيه، خديجه و فاطمه و از ميان [ اعمال] حج، چهار عمل را برگزيد: ثج، عَج، احرام و طواف. ثج، قربانی است و عج، زمزمه لبّيك مردم و از ميان ماه‌ها، چهار ماه را برگزيد: رجب، شوّال، ذی قعده و ذی حجّه  و از ميان روزها، چهار روز را برگزيد: روز جمعه، روز تَرويَه (هشتم ذی حجّه)، روز عَرَفه و روز قربانی».

(1) التين: ۱ ـ ۳.

(۲) الخصال: ۲۲۵ / ۵۸ عن موسی بن بكر عن الإمام الكاظم عليه السلام، معاني الأخبار: ۳۶۵ / ۱ عن موسی بن بكر عن الإمام الكاظم عن آبائه عليهم السلام عنه صلی الله عليه و آله وفيه من «إنّ اللّه ـ تبارك وتعالی ـ اختار من البلدان» إلی «مكّة»، روضة الواعظين: ۴۴۴ وليس فيه «للسيف»، بحار الأنوار: ۶۰ / ۲۰۵ / ۲.

نام کتاب: خير و برکت از نگاه قرآن و حديث - جلد ۱ صفحه: ۶۴

در کتاب بحار الأنوار از علامه مجلسی آمده است: «كانَ رسولُ اللّهِ صلی الله عليه و آله إذا جاءَ شَهرُ رَجبٍ جَمَعَ المسلمِينَ حَولَهُ و قامَ فيهِم خَطيبا......... ثمّ قال: أيّها المسلمونَ، قد أظَلَّكُم شَهرٌ عظيمٌ مُبارَكٌ، و هو شَهرُ الأصَبِّ، يَصُبُّ فيهِ الرحمَةَ عَلی مَن عَبَدَهُ إلاّ عَبدا مُشرِكا أو مُظهِرَ بِدعَةٍ في الإسلامِ (۱)؛ چون ماه رجب فرا می‌رسيد، رسول خدا صلی الله عليه و آله مسلمانان را دور خود جمع می‌كرد و برای ايشان خطبه می‌خواند... و می‌فرمود: ای مسلمانان! ماه بزرگ و مباركی بر شما سايه افكنده است، اين ماه، ماه فرو ريزنده است. خداوند در اين ماه رحمت خود را بر بندگانش فرو می‌ريزد، مگر آن كه بنده ای مشرك باشد يا پديد آورنده بدعتی در اسلام».

(۱) بحار الأنوار: ۹۷ / ۴۷ /۳۳.

نام کتاب: ميزان الحكمه ۴ - جلد ۴ صفحه: ۳۹۷

در یکی دیگر از احادیث پيامبر گرامی اسلام صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم آمده است: «رَجَبٌ شَهرُ اللّهِ الأَصَمُّ، المُنيرُ، الَّذي افتَرَضَهُ اللّهُ عز و جل لِنَفسِهِ (۱)؛ رجب، ماه اَصَمّ و درخشان خداست؛ ماهی كه خداوند، آن را برای خود واجب ساخته است.

(1) الفردوس: ج ۲ ص ۲۷۴ ح ۳۲۷۴ عن أبي سعيد الخدري.

نام کتاب: دانشنامه قرآن و حديث ۱۲ - جلد ۱۲ صفحه: ۵۰۰

همچنین پيامبر خدا صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم ماه رجب را ماه ریزان خداوند نامیدند و فرمودند: «سُمِّيَ شَهرُ رجَبٍ شَهرَ اللّهِ الأصَبَّ لأنّ الرحمَةَ علی اُمَّتِي تُصَبُّ صبّا فيهِ، ويقالُ الأصَمُّ لأ نّهُ نُهِيَ فيهِ عن قِتالِ المُشركينَ وهُو مِن الشُّهورِ الحُرُمِ (۱)؛

رجب را «ماه ريزانِ خدا» ناميده‌اند؛ چون در اين ماه، رحمت بر امّت من، به شدّت فرو می‌بارد. به آن ماه اَصَم نيز گفته می‌شود؛ زيرا در اين ماه، كه از ماه‌های حرام است، از جنگ با مشركان، نهی شده است.

(1) النوادر للأشعري: ص ۱۸ ح ۲ عن اسماعيل بن أبي زياد عن الإمام الصادق عليه السلام، بحار الأنوار: ج ۹۷ ص ۳۹ ح ۲۴.

نام کتاب: حكمت نامه پيامبر اعظم صلَّي الله عليه و آله و سلّم ۱۴ - جلد ۱۴ صفحه: ۱۷۲

پيامبر صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم در روایتی دیگر از ماه رجب به عنوان ماه «اصم» یاد کردند و فرمودند: «ألا إنَّ رَجَبًا شَهرُ اللّهِ الأَصَمُّ، وهُوَ شَهرٌ عَظيمٌ، وإنَّما سُمِّيَ الأَصَمَّ لِأَنَّهُ لا يُقارِنُهُ شَهرٌ مِنَ الشُّهورِ عِندَ اللّهِ عز و جلحُرمَةً وفَضلاً، وكانَ أهلُ الجاهِلِيَّةِ يُعَظِّمونَهُ في جاهِلِيَّتِها، فَلَمّا جاءَ الإِسلامُ لَم يَزدَد إلاّ تَعظيمًا وفَضلاً (1)؛ بدانيد كه رجب، ماه سنگين خداست و آن، ماهی بزرگ است و بدان جهت، ماه رجب را «اصمّ» ناميده اند؛ زيرا هيچ ماهی در احترام و فضيلتْ به پايه‌اش نرسد. مردمان جاهلی، اين ماه را بزرگ می‌شمردند؛ پس هنگامی كه اسلام آمد، بر عظمت و فضيلت آن افزود».

(1) فضائل الأشهر الثلاثة: ۲۴ / ۱۲، ثواب الأعمال: ۷۸ / ۴ كلاهما عن أبي سعيد الخدريّ، روضة الواعظين: ۴۳۵، وراجع المفصّل في تاريخ العرب: ۶ / ۱۹۹.

نام کتاب: خردگرايي در قرآن و حديث - جلد ۱ صفحه: ۴۱۰.

امام علی علیه‌السلام نیز در فضیلت این ماه فرمودند: «شَهرُ رَمَضانَ شَهرُاللّهِ، وشَعبانُ شَهرُ رَسولِ اللّهِ صلی الله عليه و آله، ورَجَبٌ شَهري؛ (1) رمضان، ماه خداست؛ شعبان، ماه پيامبر خداست و رجب، ماه من است».

(1) المقنعة: ۳۷۳، مسارّ الشيعة: ۵۶، مصباح المتهجّد: ۷۹۷.

نام کتاب: ماه خدا (۱) - جلد ۱ صفحه: ۴۰.

یکی از دعاهای امام موسی كاظم عليه السلام در اعمال نخستین شب ماه رجب و در سجده پس از اقامه نماز شب این بود که: «اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وآلِهِ الأَئِمَّةِ يَنابيعِ الحِكمَةِ، واُولِي النِّعمَةِ، ومَعادِنِ العِصمَةِ، وَاعصِمني بِهِم مِن كُلِّ سوءٍ، ولا تَأخُذني عَلی غِرَّةٍ ولا غَفلَةٍ، ولا تَجعَل عَواقِبَ أعمالي حَسرَةً، وَارضَ عَنّي فَإِنَّ مَغفِرَتَكَ لِلظّالِمينَ وأنَا مِنَ الظّالِمينَ، اللّهُمَّ اغفِر لي ما لا يَضُرُّكَ، وأعطِني ما لا يَنقُصُكَ، فَإِنَّكَ الوَسيعُ رَحمَتُهُ، البَديعُ حِكمَتُهُ (۱)؛ بار خدايا! بر محمّد و خاندان او، [يعنی] امامان، چشمه‌های حكمت و صاحبان نعمت و معدن‌های عصمت، درود فرست و به حقّ خاندان آنان، مرا از هر بدی و گزندی نگه دار، و بی‌خبر و غافلگير، بر من متاز، و عاقبت كارهايم را مايه دريغ و افسوس من، قرار مده و از من خشنود باش، كه آمرزش تو برای ستمكاران [ـِ بر خويش] است و من هم از ستمكارانم. بار خدايا! مرا بيامرز، كه آمرزيدن من، به تو زيانی نمی‌رساند، و به من عطا كن، كه عطا كردن، از تو چيزی نمی‌كاهد؛ زيرا تو كسی هستی كه رحمتش بی‌انتهاست و حكمتش نو [و بی مانند] است.

(1) مصباح المتهجّد: ص ۷۹۹ ح ۸۵۹، الإقبال: ج ۳ ص ۱۸۷ كلاهما عن عليّ بن حديد، بحار الأنوار: ج ۹۸ ص ۳۸۱ ح ۲.

نام کتاب: نهج الذكر با ترجمه فارسي۴ - جلد ۴ صفحه: ۳۰۴

امام موسی كاظم علیه‌السلام همچنین در حدیثی می‌فرمایند: «رَجَبٌ نَهرٌ فِي الجَنَّةِ، أَشَدُّ بَياضا مِنَ اللَّبَنِ وَأَحلَی مِنَ العَسَلِ، مَن صامَ يَوما مِن رَجَبٍ سَقاهُ اللّهُ مِن ذَلِكَ النَّهرِ (۱)؛ رجب، نهری است در بهشت كه سفيدتر از شير و شيرين‌تر از عسل است. هر كس يك روز از ماه رجب را روزه بگيرد، خداوند از آن نهر به او می‌نوشانَد».

(1) تهذيب الأحكام: ج ۴ ص ۳۰۶ ح ۹۲۴، كتاب من لا يحضره الفقيه: ج ۲ ص ۹۲ ح ۱۸۲۱، المقنعة: ص ۳۷۲ كلاهما عن الإمام الصادق عليه السلام نحوه، ثواب الأعمال: ص ۷۸ ح ۲ عن المبارك بن زيد، بحار الأنوار: ج ۸ ص ۱۷۵ ح ۱۲۶.

نام کتاب: بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث۱ - جلد ۱ صفحه: ۱۵۰

پيامبر خدا صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم ماه‌های رجب، شعبان و رمضان را اینگونه معرفی کردند که: «رَجَبٌ شَهرُ اللّهِ الأَصَبُّ (۱)، يَصُبُّ اللّهُ فيهِ الرَّحمَةَ عَلی عِبادِهِ، وشَهرُ شَعبانَ تَنشَعِبُ فيهِ الخَيراتُ. وفي أوَّلِ لَيلَةٍ مِن شَهرِ رَمَضانَ تُغَلُّ المَرَدَةُ مِنَ الشَّياطينِ، ويُغفَرُ في كُلِّ لَيلَةٍ سَبعينَ ألفا، فَإِذا كانَ في لَيلَةِ القَدرِ غَفَرَ اللّهُ بِمِثلِ ما غَفَرَ في رَجَبٍ وشَعبانَ وشَهرِ رَمَضانَ إلی ذلِكَ اليَومِ، إلّا رَجُلٌ بَينَهُ وبَينَ أخيهِ شَحناءُ، فَيَقولُ اللّهُ عز و جل: أنظِروا هؤُلاءِ حَتّی يَصطَلِحوا (2)؛ رجب، ماه ريزش [رحمت] خداست و در آن، رحمت خدا بر بندگانش فرو می‌ريزد، و در ماه شعبان، خيرات، منشعب می‌شوند. در نخستين شب ماه رمضان، شياطينِ سركش به بند كشيده می‌شوند و هر شب، هفتاد هزار نفر آمرزيده می‌شوند. پس چون شب قدر شود، خداوند، به همان اندازه كه در رجب و شعبان و ماه رمضان تا آن روز آمرزيده است، می‌آمرزد، مگر كسی را كه ميان او و برادرش دشمنی باشد و خداوند متعال می‌فرمايد: «[آمرزشِ ]اينان را به تأخير اندازيد تا با هم آشتی كنند».

(1) في المصدر: «الأصمّ»، والأصحّ ما أثبتناه كما في بعض نسخ المصدر الخطّية وبحار الأنوار.

(2) عيون أخبار الرضا عليه السلام: ج ۲ ص ۷۱ ح ۳۳۱ عن دارم بن قبيصة عن الإمام الرضا عن آبائه عليهم السلام، بحار الأنوار: ج ۹۷ ص ۳۶ ح ۱۶.

نام کتاب: حكمت نامه پيامبر اعظم صلَّي‌الله‌عليه‌و‌آله‌و‌سلّم ۱۱ - جلد ۱۱ صفحه: ۲۶.

پيامبر خدا صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم همچنین ماه رجب را ماه پرریزش‌تر خواندند و فرمودند: «سُمِّيَ شَهرُ رَجَبٍ شَهرَ اللّهِ الأَصَبَّ؛ لِأَنَّ الرَّحمَةَ عَلی اُمَّتي تُصَبُّ صَبّا فيهِ (۱)؛ رجب، ماه خدا، را «أصَبّ (پرريزش‌تر)» ناميده‌اند؛ چرا كه در اين ماه، بر امّتم [از سوی پروردگار]، رحمت فراوان، فرو می‌ريزد».

(۱) النوادر للأشعري: ص ۱۸ ح ۲ عن إسماعيل بن أبي زياد عن الإمام الصادق عليه السلام، بحار الأنوار: ج ۹۷ ص ۳۹ ح ۲۴.

نام کتاب: حكمت نامه پيامبر اعظم صلَّي الله عليه و آله و سلّم ۶ - جلد ۶ صفحه: ۳۰۰.

امام موسی كاظم علیه‌السلام نیز درباره این ماه پربرکت فرمودند: «رَجَبٌ شَهرٌ عَظيمٌ، يُضاعِفُ اللّهُ فيهِ الحَسَناتِ ويَمحو فيهِ السَّيِّئاتِ (۱)؛ رجب، ماه بزرگی است. خداوند در اين ماه، حسنات را می‌افزايد و گناهان را می‌زدايد».

(1) كتاب من لا يحضره الفقيه: ج ۲ ص ۹۲ ح ۱۸۲۲، ثواب الأعمال: ص ۷۸ ح ۳ عن المبارك بن زيد، فضائل الأشهر الثلاثة: ص ۲۳ ح ۱۱ عن سيف المبارك عن أبيه، الإقبال: ج ۳ ص ۱۹۱، بحارالأنوار: ج ۹۷ ص ۳۷ ح ۲۰؛ المعجم الكبير: ج ۶ ص ۶۹ ح ۵۵۳۸ عن عثمان وليس فيه «ويمحو فيه السيّئات»، كنزالعمّال: ج ۱۲ ص ۳۱۱ ح ۳۵۱۶۸.

نام کتاب: دانشنامه قرآن و حديث ۱۲ - جلد ۱۲ صفحه: ۵۰۲

پيامبر خدا صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم هم به چنین مضمونی اشاره کردند و فرمودند: «رَجَبٌ شَهرٌ عَظيمٌ تُضاعَفُ فيهِ الحَسَناتُ ما لا تُضاعَفُ في غَيرِهِ (۱)؛ رجب، ماه بزرگی است. حسنات، در آن [، به گونه ای ]افزوده می‌شوند كه در غير آن، چنان افزوده نمی‌شوند».

(1) الأمالي للشجري: ج ۱ ص ۲۵۸ عن عائشة.

نام کتاب: دانشنامه قرآن و حديث ۱۲ - جلد ۱۲ صفحه: ۵۰۲.

در شعب الإيمان ـ به نقل از انس ـ نیز آمده: «كانَ النَّبِيُ صلی الله عليه و آله إذا دَخَلَ رَجَبٌ قالَ: اللّهُمَّ بارِك لَنا في رَجَبٍ وشَعبانَ، وبَلِّغنا رَمَضانَ (۱)؛ هرگاه ماه رجب وارد می‌شد، پيامبر صلی الله عليه و آلهمی فرمود: «خدايا! رجب و شعبان را بر ما مبارك كن و ما را به رمضان برسان».

(1) شُعَب الإيمان: ۳ / ۳۷۵ / ۳۸۱۵، المعجم الأوسط: ۴ / ۱۸۹ / ۳۹۳۹، مسند ابن حنبل: ۱ / ۵۵۷ / ۲۳۴۶ وفيه «إذا دخل رجل» بدل «إذا دخل رجب» و «وبارك لنا في» بدل «وبلّغنا»، كنز العمّال: ۷ / ۷۹ / ۱۸۰۴۹؛ الإقبال: ۳ / ۱۷۳ وفيه «إذا رأی هلال رجب» بدل «إذا دخل رجب»، بحار الأنوار: ۹۸ / ۳۷۶ / ۱.

نام کتاب: خير و برکت از نگاه قرآن و حديث - جلد ۱ صفحه: ۴۴۶

پيامبر خدا صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، ماه رجب را ماه برگزیده خداوند متعال دانسته و فرمودند: «خِيَرَةُ اللّهِ مِنَ الشُّهورِ شَهرُ رَجَبٍ، وهُوَ شَهرُ اللّهِ، مَن عَظَّمَ شَهرَ رَجَبٍ فَقَد عَظَّمَ أمرَ اللّهِ، ومَن عَظَّمَ أمرَ اللّهِ أدخَلَهُ جَنّاتِ النَّعيمِ، وأَوجَبَ لَهُ رِضوانَهُ الأَكبَرَ (1)؛ ماه رجب، ماه برگزيده خدا از ميان ماه هاست و آن، ماه خداست. هر كس ماه رجب را بزرگ بدارد، فرمان خدا را بزرگ داشته است و هر كه فرمان خدا را بزرگ بدارد، [خدا] او را وارد بهشت‌های پُرنعمت می‌كند و رضايت بزرگ ترِ خويش را برای او واجب می‌سازد».

(1) شُعَب الإيمان: ج ۳ ص ۳۷۴ ح ۳۸۱۳ عن أنس، كنزالعمّال: ج ۱۲ ص ۳۲۳ ح ۳۵۲۱۷.

نام کتاب: دانشنامه قرآن و حديث ۱۲ - جلد ۱۲ صفحه: ۵۰۰

در النوادر، راوندی ـ به نقل از ابن عبّاس ـ آمده: «كانَ رَسولُ اللّهِ صلی الله عليه و آله إذا جاءَ شَهرُ رَجَبٍ جَمَعَ المُسلِمينَ حَولَهُ وقامَ فيهِم خَطيبا، فَحَمِدَ اللّهَ وأثنی عَلَيهِ، وذَكَرَ مَن كانَ قَبلَهُ مِنَ الأَنبِياءِ عليهم السلام فَصَلّی عَلَيهِم، ثُمَّ قالَ: أيُّهَا المُسلِمونَ، قَد أظَلَّكُم شَهرٌ عَظيمٌ مُبارَكٌ، وهُوَ شَهرُ الأَصَبِّ، يُصَبُّ فيهِ الرَّحمَةُ عَلی مَن عَبَدَهُ إلّا عَبدا مُشرِكا، أو مُظهِرَ بِدعَةٍ فِي الإِسلامِ (۱)؛ ماه رجب كه فرا رسيد، پيامبر خدا صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم مسلمانان را دور خود جمع كرد و ميان آنان به سخنرانی پرداخت. او خدا را حمد و ثنا گفت و از پيامبران پيشين، ياد كرد و بر آنان درود فرستاد. سپس فرمود: «ای مسلمانان! ماه بزرگ و مباركی بر شما سايه افكنده است و آن، ماهی سرشار از رحمت است. در اين ماه، رحمت بر كسی فرو می‌ريزد كه او را بندگی كند، نه بر بنده مشرك و نه بر كسی كه در اسلام، بدعت گذار است».

(1) النوادر للراوندي (المستدركات): ص ۲۵۹ ح ۵۲۵، بحار الأنوار: ج ۹۷ ص ۴۷ ح ۳۳.

نام کتاب: دانش نامه ميزان الحكمه ۱۱ - جلد ۱۱ صفحه: ۳۸۸

امام كاظم عليه السلام فرمودند: «كانَ عَلِيُّ بنُ أبي طالِبٍ عليه السلام يَقولُ: يُعجِبُني أن يُفَرِّغَ الرَّجُلُ نَفسَهُ فِي السَّنَةِ أربَعَ لَيالٍ: لَيلَةَ الفِطرِ، ولَيلَةَ الأَضحی، ولَيلَةَ النِّصفِ مِن شَعبانَ، وأوَّلَ لَيلَةٍ مِن رَجَبٍ (۱)؛ حضرت علی بن ابی‌طالب عليه‌السلام می‌فرمود: «خوش دارم كه مرد، در سال، چهار شبِ خودش را وقف عبادت كند: شب عيد فطر، شب عيد قربان، شب نيمه شعبان و شب اوّل ماه رجب».

(1) مصباح المتهجّد: ص ۸۵۲ عن إسماعيل بن موسی بن جعفر، الجعفريّات: ص ۴۶، فضائل الأشهر الثلاثة: ص ۴۶ ح ۲۳، قرب الإسناد: ص ۵۴ ح ۱۷۷ كلاهما عن وهب بن وهب وكلّها عن الإمام الصادق عن الإمام الباقر عليهماالسلام، دعائم الإسلام: ج ۱ ص ۱۸۴ عن الإمام الصادق عن آبائه عليهم السلام وزاد في آخره «يعني عليه السلام للصلاة وذكر اللّه جلّ ذكره»، بحار الأنوار: ج ۹۱ ص ۱۲۳ ح ۱۲.

نام کتاب: نهج الدّعا (با ترجمه فارسي) جلد۱ - جلد ۱ صفحه: ۳۵۰.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی حدیث شیعه

 

مطالب مرتبط :

اشتراک گذاری:

نظرات

نظری هنوز ارسال نشده است

ارسال نظر

ارتباط با جامعة الزهرا(س)

  • نشانی: قم، سالاریه، بلوار بوعلی
  • مرکز تلفن: ۳۲۱۱۲۰۰۰
  • دورنگار: ۳۲۹۲۵۱۱۰
  • صندوق پستی: ۳۷۱۸۵۳۴۹۳
  • کد پستی: ۳۷۱۶۹۱۶۶۴۵