چکیده

موضوع این رساله مقایسه آموزه‌های اخلاقی قرآن و کتاب مقدس در حوزه اجتماعی است که در جهت تبیین جایگاه واقعی تعالیم قرآنی در چگونگی و بهبود روابط جمعی و تأثیر بیشتر آن در این خصوص نسبت به کتاب مقدس به بیان اهم آموزه‌های اخلاقی این دو کتاب -با دید تطبیقی- می‌پردازد. در این تحقیق، بعد از شناخت ماهیت اخلاق و گونه‌های مختلف آن و اصول موضوعه در علم اخلاق الهی آموزه‌های اخلاقی قرآن کریم در حوزه اجتماعی بیان می‌گردد. در این قسمت با توجه به گستردگی مبحث سعی بر این بوده تنها مواردی گزینش شود که در کتاب مقدس از آن سخن رفته باشد تا در نهایت امکان تطبیق بین آن‌ها فراهم گردد. مانند: محبت، گذشت، عدالت، احسان و ... که تحت عنوان آموزه‌های اخلاقی در ارتباط با دیگران قرار می‌گیرد. بعد از آن چگونگی رابطه ی اخلاق با اهل ایمان را مطرح می‌کند که از مختصات اخلاق قرآنی محسوب می‌گردد و در روابط خانوادگی به بیان وظایف متقابل همسران و فرزندان نسبت به والدین می‌پردازد. در بخش آموزه‌های اخلاقی کتاب مقدس که غالبا مستند به اناجیل اربعه می‌باشد تحت عنوان جامعه و خانواده وظایف عمومی مردم نسبت به یکدیگر و چگونگی روابط خانوادگی بیان می‌گردد. و در آخرین بخش که مهم ترین بخش این تحقیق به شمار می‌آید روابط جمعی در قرآن و کتاب مقدس در تعامل با عموم مردم و در روابط خانوادگی مورد مقایسه قرار می‌گیرد. در این قسمت تلاش شده در عین واقع بینانه بودن مقایسه، عمق و وسعت نگرش آیات قرآنی از نظر دور نماند و در خاتمه نیز نکاتی ذکر می‌گردد که از مجموع آن‌ها به خوبی می‌توان دریافت با وجود آموزه‌های اخلاقی زیبایی در کتاب مقدس که به یقین ریشه ای الهی دارد، غالبی این آموزه‌ها ناظر به روابط اجتماعی بوده و از گستردگی و شفافیت اخلاق قرآنی برخوردار نیست، علاوه بر این که تحریفات واقع در آن موجب خلط موضوعات ارزشی و ضد ارزشی شده؛ ولی تعالیم قرآنی از توسعه، اکمال و ضابطه مندی و ظرفیت عظیمی برخوردار است که جنبه‌های گوناگون حیات انسانی را در برگرفته و مسیر میانه روی و اعتدال را نشان می‌دهد و انسان در سایه ی آن می‌تواند به سعادت دنیا و آخرت نائل گردد.

کلید واژه‌ها: آموزه، اخلاق، اخلاق اجتماعی، روابط جمعی، قرآن، کتاب مقدس.