معرفی کتاب «حماسه امام سجاد علیه‌السلام»

تبدیل حماسه عاشورا به نهضت حسینی

معرفی کتاب حماسه امام سجاد علیه السلام

کتاب «حماسه امام سجاد علیه‌السلام» مشتمل بر گفتارهایی از حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای مدّظلّه‌العالی درباره مبارزات سیاسی - فرهنگی امام سجاد علیه‌السلام است.

کتاب «حماسه امام سجاد علیه‌السلام» در سه بخش تنظیم گردیده است، بخش نخست که در کتاب با عنوان"به جای مقدمه" آورده شده، مشتمل بر سخنرانی رهبر معظّم انقلاب در کنگره جهانی امام رضا علیه‌السلام است. ایشان در این سخنرانی که در سال 1365 ایراد گردیده به تبیین نظریه‌ انسان 250 ساله پرداخته اند.

بخش اصلی کتاب نیز به چهار گفتار از ایشان پیرامون مبارزات سیاسی و فرهنگی حضرت زین العابدین علیه‌السلام اختصاص یافته که این گفتارها در سال 1352 در جمع پرشور جوانان و نمازگزاران "مسجد کرامت" شهر مشهد مقدّس پس از اقامه نماز مغرب و عشا بیان شده است.

همچنین با هدف غنای مطالب و تکمیل مباحث و نظرات معظّم له در موضوع زندگی امام سجّاد علیه‌السلام، مجموعه مصاحبه‌های مجلّه پاسدار اسلام با ایشان که در سال 1361 صورت گرفته و در شماره‌های 6 تا 12 آن نشریه منتشر گردیده بود نیز به همراه برخی اضافات و ارجاعات در بخش سوم کتاب آورده شده است.

این کتاب از سوی انتشارات انقلاب اسلامی در سال 1399 در قطع رقعی و شامل 300 صفحه به چاپ رسیده است.

از رهگذر دوره سخت امامت حضرت سیّدالسّاجدین علیه السّلام، عاشورا در تاریخ ماندگار شد و حماسه و حرکت حسینی که در کربلا به خاک و خون کشیده شد، به نهضت حسینی تبدیل گردید. امّا متأسّفانه این حرکت سیاسی از سوی جامعه اسلامی به درستی شناخته نشد.

«زندگى ائمّه علیهم‌السّلام را ما باید به عنوان درس و اسوه فرا بگیریم؛ نه فقط به عنوان خاطره‌‌هاى شکوهمند و ارزنده؛ و این، بدون توجّه به روش و منش سیاسى این بزرگواران، ممکن نیست. بنده شخصاً علاقه‌اى به این بُعد و جانب از زندگى ائمّه علیهم‌السّلام پیدا کردم، و بد نیست این را عرض کنم که اوّلْ‌بار این فکر براى بنده در سال ۱۳۵۰ و در دوران محنت‌بارِ یک امتحان و ابتلاء دشوار پیدا شد.

اگرچه قبل از آن، به ائمّه، به صورت مبارزان بزرگى که در راه اعلاء کلمه توحید و استقرار حکومت الهى فداکارى می‌کردند، توجّه داشتم، امّا نکته‌اى که در آن برهه ناگهان براى من روشن شد، این بود که زندگى این بزرگواران، على‌رغم تفاوت ظاهرى در مجموع، یک حرکت مستمر و طولانى است، که از سال یازدهم هجرت شروع می‌شود و ۲۵۰ سال ادامه پیدا می‌کند و به سال ۲۶۰ - که سال شروع غیبت صغرى‌ است - در زندگى ائمّه خاتمه پیدا می‌کند.

این بزرگواران یک واحدند، یک شخصیّتند. شک نمی‌شود کرد که هدف و جهت آنها یکى است. پس ما به‌جاى اینکه بیاییم زندگى امام حسن مجتبى علیه‌السّلام را جدا، و زندگى امام حسین علیه‌السلام را جدا، و زندگى امام سجّاد علیه‌السّلام را جدا تحلیل کنیم، باید یک انسانى را فرض کنیم که ۲۵۰ سال عمر کرده، و در سال یازدهم هجرت قدم در یک راهى گذاشته، و تا سال ۲۶۰ هجرى این راه را طى کرده است.

 تمام حرکات این انسان بزرگ و معصوم، با این دید قابل فهم و قابل توجیه خواهد بود. هر انسانى که از عقل و حکمت برخوردار باشد _ ولو نه از عصمت _ در یک حرکت بلندمدّت، تاکتیک‌ها و اختیارهاى موضعى خواهد داشت. گاهى ممکن است لازم بداند که تند حرکت کند، و گاهى کند؛ گاهى حتّى ممکن است به عقب‌نشینىِ حکیمانه دست بزند؛ امّا همان عقب‌نشینى هم از نظر کسانى که علم و حکمت و هدفدارى او را می‌دانند، یک حرکت به جلو محسوب می‌شود.»

مقطع ۳۴ ساله امامت حضرت سیّدالسّاجدین علیّ‌بن‌ الحسین علیهما‌ السّلام که از عصر عاشورا آغاز شد به‌تبع حادثه عظیم و تاریخ‌ساز عاشورا، مقطع مهمّی از این دوران ۲۵۰ ساله است. این نکته گزاف نیست که از رهگذر این دوره سخت امامت، عاشورا در تاریخ ماندگار شد و حماسه و حرکت حسینی که در کربلا به خاک و خون کشیده شد، به نهضت حسینی تبدیل گردید. امّا متأسّفانه این حرکت سیاسی از سوی جامعه اسلامی به درستی شناخته نشد.

روش و هدایت امام زین‌العابدین علیه‌السّلام در دوران دهشت‌بار و اختناق‌آمیز بنی‌امیّه موجب شد جمعیّت کم و جریان ضربه‌دیده تشیّع و نیروهای انقلابی در اندک‌زمانی به جمعیّتی انبوه و کارآمد بدل شود و کار به جایی رسد که کمتر از چهل سال بعد از شهادت آن حضرت، جریان قوی و فراگیر تشیّع موفّق به سرنگونی حکومت بنی‌امیّه گردد.

بنابراین می‌توان گفت یکی از فصول مهم و سرنوشت‌سازِ دوران مبارزات ائمّه علیهم السلام مربوط به عصر امامت امام سجاد علیه‌السلام است.

حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مدّظلّه‌العالی) در مقاطع گوناگون و از جمله در دوران سخت و محنت‌بار مبارزه با طاغوت، بیانات دقیق و جامعی را پیرامون مبارزات سیاسی-فرهنگی آن امام همام ارائه نموده‌اند.

کتاب «حماسه امام سجاد علیه‌السلام» که به همّت انتشارات انقلاب اسلامی (وابسته به دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای مدّظلّه العالی) تدوین و تنظیم گردیده است مشتمل بر گفتارهایی از ایشان‌ درباره سیره‌ و مبارزات سیاسی- فرهنگی امام چهارم علیه‌السّلام می‌باشد.

این کتاب از سه بخش تشکیل شده است: در بخش نخست، با هدف تبیین نظریّه «انسان ۲۵۰ ساله» که به مثابه محور و زیربنای اساسی مباحث این کتاب است، بیانات معظّمٌ‌لّه در کنگره جهانی امام رضا علیه‌السلام که در سال ۱۳۶۵ ایراد گردیده و مطالعه آن، در فهم دقیق‌ترگفتارهای بعدی مفید میباشد، در ابتدای کتاب و با عنوان «به‌جای مقدّمه» قرار داده شده است.

ایشان در این سخنرانی ضمن تبیین دقیق نظریّه انسان ۲۵۰ ساله و اثبات دیدگاه مبارزات حادّ سیاسی ائمّه علیهم السلام به ترسیم کلّی نمودار این مبارزات پرداخته‌اند. همچنین در این بخش بحث نسبتاً مبسوطی در خصوص دوره امامت امام چهارم علیه‌السلام نیز صورت گرفته است.

بخش دوّم این کتاب مشتمل بر چهار گفتار از سخنرانی‌های معظّمٌ‌لّه در مسجد کرامت مشهد مقدّس می‌باشد که این جلسات در جمع پرشور جوانان و عموم نمازگزاران پس از اقامه نماز مغرب و عشا ایراد می‌شده است. تاریخ برگزاری این جلسات که به صورت متوالی برگزار شده، بهمن ماه سال ۱۳۵۲ مصادف با محرّم الحرام سال ۱۳۹۴ هجری قمری است.

رهبر معظّم انقلاب مدّظلّه ‌العالی در این جلسات، ابتدا مخاطبینشان را از ضعف در اطّلاع و آگاهی درباره‌‌ سیره امام سجّاد علیه‌السلام آگاه ساخته و پس از ایجاد انگیزه و اشتیاق در آنان برای جبران این ضعف، با بیاناتی دقیق و علمی از زوایای مغفول مانده زندگی نورانی امام سجاد علیه‌السلام پرده برداشته‌اند.

در این مباحث به موضوعات مهمّی همچون: وضعیت اعتقادی مردم و شیعیان پس از حادثه کربلا، تبیین وظایف امام علیه‌السلام و عزم ایشان برای انجام این وظایف، دشمنی و برخی تحریفات صورت گرفته توسّط بنی امیّه، اشاره به نقش رهبریِ فکری امام سجّاد علیه‌السلام، تشریح و توضیح روابط امام با شیعیان خاص، ساماندهی و تربیت شیعیان و فرستادن ایشان به اقصی نقاط جهان اسلام، برخورد شدید امام با عالمان درباری و همچنین استفاده امام علیه‌السلام از قالب دعا برای انتقال معارف ناب اسلام پرداخته شده است.

همچنین با هدف غنای مطالب و تکمیل مباحث و نظرات معظّم له در موضوع زندگی امام سجّاد علیه‌السلام، مجموعه مصاحبه‌های مجلّه پاسدار اسلام با ایشان که در سال ۱۳۶۱ صورت گرفته و در شماره‌های ۶ تا ۱۲ آن نشریه منتشر گردیده بود نیز به همراه برخی اضافات و ارجاعات در بخش سوم کتاب آورده شده است.

این کتاب را میتوانید از اینجا تهیه کنید

تصویر خبر

مطالب مرتبط :

اشتراک گذاری:

نظرات

نظری هنوز ارسال نشده است

ارسال نظر

ارتباط با جامعة الزهرا(س)

  • نشانی: قم، سالاریه، بلوار بوعلی
  • مرکز تلفن: ۳۲۱۱۲۰۰۰
  • دورنگار: ۳۲۹۲۵۱۱۰
  • صندوق پستی: ۳۷۱۸۵۳۴۹۳
  • کد پستی: ۳۷۱۶۹۱۶۶۴۵