به گزارش روابط عمومی و بین الملل، نشست علمی «گونه‌شناسی پرسش‌ها و شبهات مرتبط با عاشورا و محرم و راهبردهای پاسخگویی به آن» به همت انجمن علمی پژوهشی تاریخ اسلام با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسن هاشمی جزی برگزار شد.

در این نشست حجت‌الاسلام والمسلمین هاشمی در مقدمه مباحث خود به موضوع نحوه پاسخگویی به سوالات دینی و اهمیت تکنیک‌های پاسخگویی پرداخت و با بیان این که ترکیب مهم پاسخگویی به سوالات به ترتیب، دانش تخصصی، مهارت پاسخگویی و در نهایت مدیریت دانش است، گفت: دو مورد اخیر مهمترین بخش پاسخگویی است که در برخی موارد وزن و اعتبار بیشتری نسبت به تخصص علمی خواهد داشت.

رئیس گروه پشتیبانی علمی مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی در ادامه به گونه‌های شبهات و پرسش‌ها اشاره کرد و شش نوع شبهه زیر را معرفی کرد:

1- شبهات و پرسش‌های مرتبط با شخصیت‌ها و افراد؛

2- شبهات و پرسش‌های مرتبط با دلایل و انگیزه‌های پدید آمدن واقعه عاشورا؛

3- شبهات و پرسش‌های ناظر به ناسازگاری‌های کلامی و فقهی و مانند آن با اخبار عاشورا؛

4- شبهات و پرسش‌های مرتبط با گزارشهای تاریخی ناظر به حوادث عاشورا و یا ثبت و تاریخ نگاری‌های مرتبط با آن، تاریخ کربلا، تاریخ زیارات و عزاداری‌ها؛

5- شبهات و پرسش‌های مرتبط با انحرافات و یا کیفیت برگزاری آیین های سوگواری و عزاداری؛

6- شبهات و پرسش‌های دارای جهت گیری قومیتی و نژادی.

وی سپس به توضیحاتی درباره گونه اول شبهات پرداخت و به شخصیت‌های تاریخی که بیشترین فراوانی و ترافیک سوالات و شبهات در مورد آنان مطرح هست اشاره کرد و به تفصیل، مباحث مرتبط با هر کدام از آنها را مطرح کرد.

حجت‌الاسلام والمسلمین هاشمی در ادامه به بررسی شخصیت حضرت رقیه علیهاالسلام، حضرت علی اصغرعلیه‌السلام، حضرت علی اکبر علیه‌السلام، طفلان مسلم، ازدواج‌های حضرت سکینه علیهاالسلام، چرایی غیبت برخی از شخصیت‌های مشهور بنی هاشم در کربلا، بررسی گزارش‌های ازدواج حضرت قاسم علیه‌السلام، وجود لیلی مادر حضرت علی اکبر علیه‌السلام پرداخت و به شکل‌گیری مراسم‌های آئینی پیرامون این شخصیت‌ها و تأثیرپذیری این مراسم‌ها از کتاب روضه‌الشهدا و چرایی محوریت این کتاب در مراسم‌های آئیینی عاشورا و اعتبار آن نزد اندیشمندان شیعی اشاره کرد.

وی در این زمینه به ضرورت مهارت‌های پاسخگویی و جمع بین وفاداری به قواعد صحیح علمی تاریخی و در عین حال توجه به باورها و آئیین‌های مردمی اشاره کرد و افزود: علمای شیعه نقش اساسی در حفظ تشیع در تاریخ داشتند. در این زمینه کتاب‌های شهداءالفضیله علامه امینی (ره) و تکمله شهداءالفضیله نوشته آیت الله مرعشی نجفی می تواند منابع خوبی باشد.

در این نشست برای آشنا شدن با ذهنیت پرسشگران، از تصاویر و فیلم‌های مرتبط با آئین‌های عاشورایی کمک گرفته شد و به تفاوت‌های پاسخ پژوهشی محض با پاسخ‌هایی که در مناظره علمی و پاسخهایی میدانی که به مردم ارائه می شود اشاره شد.