به گزارش روابط عمومی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین خدامراد سليميان در «هم اندیشی علمی به مناسبت نهم ربیع الاول آغاز امامت امام مهدی(عج)» که با حضور جمعی از نخبگان تبلیغی و پژوهشگران مهدویت در سالن جلسات دفتر مدیریت جامعه الزهرا سلام‌الله‌علیها برگزار شد، با اشاره به نقش علمای امامیه در سامان‌دهی جامعه شيعی در غیبت صغرا، عنوان کرد: امام حسن عسکری علیه‌السلام از پدر بزرگوارش نقل‏كرده ‏است كه فرمود: «لَولامَنْ ‏يَبقي بَعدَ غَيبَةِ قائِمِكُم مِنَ العُلَماءِ الدّاعين اِلَيهِ وَالدّالين عَلَيهِ وَالذّابّين عَنْ دينِهِ بِحُجَجِ اللَّهِ وَالمُنقِذينَ لِضُعَفاءِ عِبادِ اللّهِ مِنْ شُبَّاكِ اِبليس وَمَرَدَتِهِ وَمِنْ فخاح النَّواصِبِ لَما بَقِي اَحَدٌ اِلاَّ اِرْتَدَّ عَنْ دينِ‏اللهِ وِلكِنَّهُم الذينَ يمسِكُونَ ازمة قُلوبِ ضُعفاءِ الشيعةِ كَما يُمسِكُ صاحِب السَّفينَةِ سُكّانها اُولئكَ هُم الاَفضَلُونَ عِندَاللهِ عَزَّوَجَلَّ؛ اگر نبود دانشمنداني كه پس از غيبت قائم شما، به سوي او دعوت مي‏كنند و به سوي او رهنمون مي‏شوند و از دين او دفاع مي‏كنند و بندگان ناتوان را از دام‏هاي شيطان و مريدهاي شيطاني نجات مي‏دهند، احدي باقي نمي‏ماند، جز اين كه از دين خدا مرتد مي‏شدند؛ ولي اين دانشمندان، زمام دل ضعفا را به دست مي‏گيرند؛ همان‏گونه كه ملوان‏ها، زمام كشتي را به دست مي‏گيرند و سرنشين‏هاي كشتي را از خطر مرگ حفظ مي‏كنند. اين‌ها نزد خداي تبارك و تعالي برترين هستند ( طبرسی، احتجاج، ج 1، ص 18 و ج 2، ص 455؛ صافی گلپايگانی، منتخب الاثر، ص 223).

عضو هیئت علمی پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تصریح کرد: بی گمان غيبت صغرا و دقيق‌تر "غيبت قصری" يا "غيبت ناقصه"، سرآغاز و نقطه عطفی در تاریخ شیعه امامیه به شمار می‌رود.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سليميان افزود: این دوران ۶۹ ساله با همه سختی‌ها و مرارت‌ها، دورانی کلیدی و تاثیرگذار در سامانه جامعه امامیه است؛ جامعه‌ای که با غيبت امام و به سبب اتفاق بی‌مانندی چون همزمانی آغاز امامت حضرت مهدی(عج) در خردسالی به امامت و آغاز غيبت، بی‌درنگ دچار انشعاب و انشقاق‌هاي چشم‌گيری شده بود.

وی بیان داشت: دوران غیبت صغرا با ويژگي‌هاي خاص خود، دوراني لازم و ضروري بود که البته به حکمت خداوند، در تاريخ شيعه رقم خورد، تا جامعه شيعي را به کامل‌ترين صورت ممکن، مهياي فصلي تازه از زندگي خود آن هم دوران غيبت کبرا و دقيق‌تر "غيبت طولی" يا "غيبت تامه" كند. 

استاد و پژوهشگر حوزه خاطرنشان کرد: اگرچه هدايت‌های باطنی امام معصوم(ع) نقشی بی‌بديل در اين مهم داشت، اما تلاش بی‌وقفه نواب خاص، اندیشمندان و دانشمندان بزرگ شیعه را نباید نادیده گرفت. همانانی که با تلاش خستگی‌ناپذیر خود نابسامانی‌ها را بسامان و شکاف‌ها و انشعابات شکل گرفته را به وحدت و انسجام رساندند.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سليميان ادامه داد: دانشمندان شيعه در اين دوران و به مقتضاي شرايط، مهم‌ترين وظيفة خود را رهايي شيعه از سرگرداني مي‌دانستند؛ از اين رو به نگارش آثار فراواني در اين زمينه دست زدند.

وی ابراز داشت: از توقيعات شريف گرفته که به‌طور عمده فرمايشات مکتوب حضرت حجت عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف است تا آثار فاخری که در اين دوران نگاشته شد که سرآمد همه آنها مجموعه الکافی، اثر گرانسنگ محمد بن يعقوب کلينی است که اين ساماندهی در دو گستره نيابت خاص و فعاليت دانشمندان قابل تحليل است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در ادامه، با اشاره به نواب خاص امام زمان عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف که عثمان بن سعید عمری، محمد بن عثمان بن سعید عمری، ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی و علی بن محمد سمری بودند، گفت: نواب خاص به‌طور عمده در بخش‌های مختلف از جمله بر طرف کردن ترديد شيعيان درباره حضرت مهدي عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف، پنهان نگه داشتن مکان حضرت، پاسخگویی به پرسش‌هاي فقهي و مشكلات علمي و عقيدتي، سازماندهي وكيل‌هاي حضرت، آماده كردن شيعيان براي غيبت کبرا، جلوگيري از فرقه‌گرايي و گروه گروه شدن شيعيان و همچنین مبارزه با مدعيان دروغين نيابت فعالیت داشتند.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سلیمیان اضافه کرد: در باره فعاليت دانشمندان شيعي نيز به‌طور عمده با روشنگری آن هم با گرد‌آوری و نقل احاديث و توليد آثار ارزشمند علمی تحقق يافت و سرانجام اين تلاش‌ها سبب شد تا در سال‌های پایانی دوران غیبت صغری، تشیع در شهرهایی از ایران و از جمله در قم و آوه گسترش یافته و از سویی، شیعیان، منصب‌هایی حکومتی به دست آورند که قدرت خاندان نوبخت در بغداد‌ نمونه‌ای از آن است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: در نیمه اول قرن چهارم با به قدرت رسیدن سلسله آل بویه در ایران و استیلای آنان بر بغداد و خلافت عباسی و به قدرت رسیدن آل حمدان در شام، وضع سیاسی به طور بی‌نظیری به نفع شیعه تغییر کرد و رجال شیعه چنان در همه مناصب و مقامات حکومت جا گرفتند و نفوذ اجتماعی آن مذهب، در چنان حدی بالا رفته بود که مورخان غربی امروز، آن قرن را «قرن شیعه» می‌خوانند.

تصویر خبر