در موارد ذیل، طلبه از شرکت در کلاس درسی معاف شده و فقط در امتحان آن درس شرکت می نماید:
ماده 20. سنجش علمی:
طلاب مستعدی که خود را بی نیاز از شرکت در کلاس بعضی از دروس می دانند، می توانند بر اساس شرایط و ضوابط ذیل، در سنجش علمی آن درس که بصورت مصاحبه علمی انجام می‌شود شرکت نموده و در صورت موفقیت، از حضور در کلاس آن درس معاف شوند و با رعایت کامل قوانین امتحانی فقط در امتحان پایان نیمسال آن درس شرکت نمایند.
شرایط و ضوابط شرکت در سنجش علمی به شرح ذیل می باشد:
1) داوطلب باید دارای وضعیت تحصیلی «جاری» باشد؛
تبصره: طلابی كه در مرخصی تحصیلی هستند نیز می¬توانند در این طرح شركت نمایند.
2) رعایت پیش‌نیاز دروس در این طرح الزامی است؛
3) داوطلب نباید درس مورد نظر را در هیچ نیم سالی انتخاب واحد کرده باشد؛
4) هر داوطلب تنها یك‌بار امكان شركت در آزمون یك درس را دارد؛ قبول نشدن یا شرکت نکردن در مصاحبه علمی در زمان مقرّر بعد از ثبت نام و بدون عذر موجه، موجب محرومیت از انتخاب مجدّد آن درس در طرح سنجش‌علمی خواهد بود.
5) واحدهای انتخابی سنجش علمی در حداقل و حداکثر واحدهای انتخابی نیم سال طلبه، لحاظ نمی گردند.
ماده 21. معافیت کلاسی فرزندآوری:
طلبه در هر دوره بارداری تا شیردهی می‌تواند به مدت دو نیمسال تحصیلی متوالی یا متناوب بین 6 تا 10 واحد درسی را بصورت معاف از کلاس انتخاب نماید؛ مشروط به آنكه از دروس كارگاهی (كه بخشی از نمره آن به كار عملی اختصاص دارد) نباشد.
تبصره1 : طلابی که از این معافیت استفاده می‌کنند، از آزمون میان نیمسال معاف هستند.
تبصره2 : استفاده از دوّمین معافیت، منوط به مشروط نشدن در اوّلین معافیت فرزندآوری است.
تبصره3 : معافیت‌های کلاسی فرزندآوری جزو سنوات تحصیلی طلبه محسوب می‌شود.
ماده 22. معافیت نیمسال آخر:
طلابی که در نیمسال آخر تحصیلی علاوه بر انتخاب حداکثر واحدهای درسی، فقط چهار واحد یا یك درس برای فارغ‌التحصیلی داشته باشند، می‌توانند بدون شرکت در کلاس، در امتحان آن درس شرکت نمایند؛ مشروط به آنكه از دروس كارگاهی نباشد.
